Korek portugalski - dziedzictwo narodowe Portugalii

0

W 2011 roku Portugalia uznała drzewo korkowe za dziedzictwo narodowe. Od tego czasu ścięcie dębu bez formalnego pozwolenia jest bezprawne i może skutkować karą więzienia. Wartość drzewa znana jest jednak dużo dłużej. Korek portugalski chroniony był królewskim edyktami już w XIII wieku. W starożytnej Grecji symbolizował natomiast wolność i honor, a ścinać go mogły jedynie osoby duchowne.

Korek portugalski i wino

Historia korka naturalnego jest długa i nierozłącznie związana z winem. Już w 3000 wieku p.n.e. korek naturalny był wykorzystywany w Persji i Egipcie jako zatyczki do amfor, a także wkładki do butów oraz materiał zwiększający pływalność wyposażenia rybackiego. Rozkwit przetwórstwa korkowego nastąpił w XVII i XVIII wieku, kiedy na skalę przemysłową rozwinął się przemysł winiarski i rozpoczęła się masowa produkcja szklanych pojemników do wina. Zatyczki korkowe zaczęto wykorzystywać do zamykania win musujących, a dokładny przepis na funkcjonalne korki opracował mnich Dom Pierre Pérignon. Tak w skrócie prezentuje się historia przetwórstwa winiarskiego i korkowego, które od wieków są silnie ze sobą związane. Przemysłowi korkowemu na długi czas nie zagroziło nawet pojawienie się na rynku zatyczek syntetycznych. Po trwającej kilka lat utracie zainteresowania naturalny materiałem, producenci wina ponownie wrócili do ekologicznego korka.

Korek portugalski nie tylko do wina

Korek portugalski należy do najczęściej wykorzystywanych na świecie. Portugalia jest producentem ponad połowy dostępnego na rynku materiału i jednocześnie miejscem, gdzie lasów korkowych, zwanych montado, jest najwięcej na świecie. W Portugalii dąb korkowy stanowi 23 procent wszystkich terenów leśnych. Najwięcej z nich znajduje się w regionie Alentejo, gdzie montado stanowi 84 procent lasów.

72 procent korka portugalskiego trafia do przemysłu winiarskiego. Korek naturalny jest jednak nie tylko związany z winem. 25 procent korka portugalskiego wykorzystywany jest także do produkcji materiałów budowlanych. Ciekawy jest fakt, że komponenty izolacyjne z drzewa korkowego to nie pomysł, który narodził się w XXI wieku. Dachy i ściany korkiem, w celu ochrony domów przed przegrzaniem i wychłodzeniem, okładano już w starożytności. Na przestrzeni wieków odkrywano również kolejne możliwości wykorzystania kory dębu korkowego: stosowany był do uszczelniania żaglowców, portugalskich karaweli, a w czasie II wojny światowej wykorzystywany do produkcji hełmów.

Kora dębu korkowego wykorzystywana jest od wieków

Korek portugalski

Czas na opowieść o producentach kory dębowej o niezwykłej właściwościach, czyli drzewach dębu korkowego, zwanych przez Portugalczyków chaparro, sobro i sobreira. Dąb korkowy najczęściej żyje około 240 do 300 lat i osiąga do 20 metrów wysokości. Wraz z upływem lat rozrastają się jego gałęzie, dzięki czemu drzewa wyróżniają się zazwyczaj rozłożystymi koronami. Dąb korkowy wytwarza dwie warstwy kory. Wierzch zbierany jest zazwyczaj co 9 - 12 lat, a w okresie między zbiorami kora ulega odnowieniu. W Portugalii znajduje się najstarszy obecnie na świecie dąb korkowy, z którego korę po raz pierwszy zbierano w 1820 roku. „The Whistler Tree”, które swoją nazwę otrzymało ze względu na ptaki licznie zamieszkujące jego gałęzie, zostało wpisane do księgi Guinnessa. Oprócz tego w 2018 roku zdobyło tytuł Europejskiego Drzewa Roku. Już wkrótce okaże się, czy to zaszczytne miano otrzyma inny portugalski dąb korkowy, zwany "Matką". Drzewo nie należy do najstarszych lub największych, wyróżnia się jednak rozłożystą koroną i silnym związkiem z lokalną społecznością. Mieszkańcy darzą dąb szacunkiem, a ono odwdzięcza się, goszcząc ich w przerwie od pracy na polach i chroniąc od słońca i deszczu.

Komentarze do wpisu (0)

Projekt i wykonanie: Gabiec.pl
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium